Centrum voor natuurlijk tuinieren
Voor een ecologisch verantwoord, natuurlijk mooi en ruimtelijk doordacht tuinontwerp
BelofteEn dan zit je binnen. Het is donkergrijs buiten, het stortregent, het stormt. De bladeren vallen van de bomen, iedere dag wordt korter, het einde nadert. Althans dat gevoel zou je in deze omstandigheden zomaar kunnen bekruipen. Toch, op een enkel klein moment van zwakte na, gebeurt mij dat niet. Hoe kan dat?
De kern van het antwoord zit volgens mij verborgen in de foto hierboven. Lees verder →
Jij hebt het maar rustig, zei een vriend vanochtend tegen mij, jouw planten praten niet terug! Interessante opmerking en als je het letterlijk neemt is dat natuurlijk zo, althans niet praten zoals wij dat kennen. Tuinieren en met je blote vingers in de zwarte aarde graaien is absoluut een heel rustgevende ervaring. Toch durf ik te beweren dat planten praten. De kunst is alleen om op de juiste manier te luisteren. Ik leer dat met vallen en opstaan. Eén van de dingen die een plant je bijvoorbeeld vertelt is wat er in de bodem aan de hand is. Zo zaait een paardenbloem zich alleen uit als de toplaag van de bodem weinig kalk bevat. Die kalk haalt de plant met zijn lange penwortel uit diepere lagen naar boven. Als de plant afsterft laat hij de kalk in de toplaag achter. Als er tenslotte voldoende calcium naar boven gehaald is verdwijnt de paardenbloem vanzelf. En zo heeft iedere plant zijn eigen verhaal.
In de ruim 10 jaar dat ik nu tuinen ontwerp heb ik steeds beweerd dat ik ‘verhaal in uw tuin’ breng. Daarmee bedoel ik dan dat ik de tuin zodanig probeer te ontwerpen dat u uw wensen, uw leven en uw gevoel voor mooi daarin herkent. Dat me dat in veel gevallen heel aardig gelukt is is natuurlijk prachtig. Maar veel boeiender is uiteindelijk om me bewust te zijn en verder te worden waarom me dat is gelukt. Het besef van wat ik in mijn dagelijks werk eigenlijk echt aan het doen ben speelt daarbij een cruciale rol. Het is namelijk niet alleen zo dat ik naar het verhaal van mijn klanten luister en dat vertaal naar passende plantcombinaties. Ik ben verhalen aan het matchen! Een plant is namelijk veel meer dan alleen een mooi plaatje. Zoals ik in de eerste alinea al aangaf vertelt iedere plant ook zijn eigen verhaal. Als je daar niet naar luistert en die verhalen niet begrijpt kun je nooit een ander verhaal vertellen; kun je geen tuin creëren die het verhaal van de klant weergeeft.
Iedere dag blijft het weer een uitdaging om te werken in het mooiste beroep van de wereld. Als ontwerper van tuin en landschap begeef je je constant op het grensgebied van cultuur en natuur. Als mens hebben wij de neiging om alles en iedereen naar onze hand te willen zetten. We leven in de veronderstelling dat we alles wat we bedenken ook zo kunnen maken. Iedere dag kom ik ook in mijn beroep mensen tegen die denken dat een plant groeit zoals hij of zij dat wenst. Op die plek en op die manier. En zo niet dan is er iets mis met die plant! Of je zet er dan maar gewoon de snoeischaar in; we leggen die plant wel even onze wil op. Er zijn zelfs collega’s die zo de prachtigste architectonische tuinen bedenken.
De benadering zoals hierboven wordt benoemd is in de context van de tuin zoals wij die kennen ook helemaal niet per definitie verkeerd. De gemiddelde tuin is ook geen natuurgebied in het klein. De tuin is een cultuurgegeven waarin we onder andere werken met wat de natuur ons te bieden heeft en waarin de gewassen die er groeien aan de wetten van de natuur onderworpen zijn. Natuurlijk gebruik je als tuinontwerper ruimte, sfeer en gebruik als kaders voor hoe je de tuin of het landschap wilt inrichten. Maar dat kun je in praktijk brengen door de natuur naar jouw hand te willen zetten of door te kijken hoe je natuurlijke groei en verschijning zodanig kunt gebruiken dat jouw beeld en verhaal ontstaan. Een natuurlijke tuin die voldoet aan alle wensen van genot en comfort, van pracht en praal en dan ook nog een bijdrage levert aan biodiversiteit kan alleen ontstaan vanuit respect voor de natuurlijke verschijning van gewassen en het juiste gebruik daarvan.
Moestuin in wording met natuurlijke materialen
Sedert bijna 2 jaar wonen en werken wij in een idyllisch boerderijtje met zo’n 150 jaar historie, aan een kerkpad waarvan de historie zo ongeveer tot in de late Middeleeuwen terug gaat. Onze tuin bestond uit een plaat wild gras van 1200 m2 met daarop een verkrotte 75 jaar oude kippenschuur. Met respect voor de historische context moet deze tuin in de komende jaren worden omgetoverd tot een natuurlijke tuin waarvan we letterlijk de vruchten kunnen plukken en waar wandelaars in een groene oase kunnen uitrusten en picknicken. De plannen voor de inrichting ontlenen we behalve aan het historisch gebruik vooral aan de theorie (en praktijk) van de permacultuur zoals toegepast in de voedselbossen van Food Forestry Nederland ( www.foodforestry.nl ) en natuurlijk moestuinieren zoals ondermeer Frank Anrijs ( www.natuurlijkemoestuin.be ). Vorig jaar is de hoogstam boomgaard geplant, dit jaar wordt de moestuin aangelegd en proberen we het picknick gedeelte te ontwikkelen. De natuur is onze uitdaging! Kom gerust eens langs voor een kijkje en toelichting. Het is hier prachtig.
Heerlijk, openhartig, inspirerend en leerzaam voor eenieder die heeft deelgenomen aan mijn workshop ‘Anders kijken naar je tuin’. Wat resteerde van de koffie plus en de gepresenteerde inhoud kunt u op bovenstaande foto zien. Wat mijn deelnemers mee naar huis genomen hebben was een heel nieuwe kijk op hun tuin en buiten(be)leven.
Eén van de verhalen die verteld werd inspireerde mij meteen weer tot de volgende stap: “En dan sta je daar in dat tuincentrum en probeer je planten uit te zoeken voor je vernieuwde tuin. Een prachtige uitstalling van planten dringt zich aan je op, de verleiding spat er van alle kanten vanaf. Maar wat kies je dan. Wat past in mijn tuin, wat wil er wel en niet groeien, hoeveel heb ik eigenlijk nodig en hoe zien de planten eruit als ze niet zo fraai bloeien. Maar zo een aantal vragen die dan door je heen schieten. En dan kom je thuis met een kapitaal aan planten, je zet ze in de tuin en wat blijkt; ze verdwijnen in de ruimte. Je ziet ze nauwelijks terug, terwijl ze je bij het tuincentrum zo prachtig bloeien en massaal stonden aan te kijken.”
Nu dan: u vraagt wij draaien! Op 16 april van 9.30 tot 12.00 uur draait de workshop die ik dan organiseer precies rond die vraag. Volgens hetzelfde concept als op 5 maart jl. gaan we aan de slag. In het eerste halfuur stelt u zich voor aan de hand van uw eigen specifieke vraag of probleem. Het volgende uur presenteer ik u hoe ik dit probleem in mijn praktijk aanpak; de tuin, het beplantingsplan, planten en plantcombinaties, kleur en vorm, seizoenen. Het laatste uur zoeken we samen antwoord op uw specifieke vragen. Om 12.00 uur tenslotte gaat u gevoed, gelaafd en vooral barstensvol nieuwe kennis en ideeën weer naar huis.
Er is plaats voor maximaal 6 personen. We houden het intiem en interactief! Het kost u buiten de tweeëneenhalf uur van de zaterdagochtend € 45,00 inschrijfgeld. Waarvoor wij u verwennen op onze prachtig landelijke locatie in Lith waar we zowel binnen als buiten in de praktijk kunnen zien en ervaren waar we het in de workshop over hebben. Inschrijven kan vanaf nu via www.tuynplan.nl/contact .
Ik kan je vertellen dat je creativiteit en vakmanschap gevoed worden als je een oud boerderijtje koopt en daar op allerlei manieren in en om het huis gaat klussen. Afgelopen vakantieperiode heeft dat weer eens uit en te na bewezen. By the way; hebt u een leuke, inspirerende en ontspannen vakantie gehad? Ik wel en ik gun iedereen hetzelfde.
De tafels waar ik het in mijn voorgaande blog over had zijn inmiddels gebeitst en staan in de cursusruimte te wachten om intensief gebruikt te worden. Om de stoelen er zelf bij te maken was me net iets te veel van het goede op dit moment; die heb ik voor een zacht prijsje ergens tweedehands op de kop getikt. Zo kunt u er tenminste ook bij zitten.
Ondertussen heb ik ook voor het buitenwerk bepaald niet stil gezeten. Voor 4 september heb ik mijn netwerkclubje bij mij thuis uitgenodigd. En als je 15 collega ondernemers in je tuin uitnodigt voor een goed gesprek bij een aangenaam ontbijt, moet er wel meubilair zijn waar je op zijn minst het ontbijt op kunt uitstallen. Twee van de drie tafels zijn inmiddels klaar voor de ontvangst zoals u op de foto boven deze blog kunt zien. De ringwerkjes (dit keer zelf in elkaar geknutseld) gemaakt van sloophout wat ik hier in de kippenschuur gevonden heb. En ja hoor, de bonen die u op de foto ziet hebben een prima en heerlijke oogst opgeleverd. We hebben ervan gesmuld. De courgettes komen wat minder enthousiast uit de verf. Ik kom erachter dat de grond voor die planten waarschijnlijk aan de kille kant (klei hè) is waardoor de groei duidelijk achterblijft. Tsja, niet alles wat je aanpakt pakt uit zoals je het in eerste instantie voor je ziet; volgend jaar beter!
Bij het buitenwerk hoort ook het schilderen van de buitenboel (nog niet klaar maar flink opgeschoten), het oogsten, inmaken en tot sap verwerken van appels, peren en pruimen en het leveren van mijn bijdrage aan het opknappen van ons historische kerkepad. Samen met de landschapsarchitect van de gemeente Oss heb ik een plan gemaakt voor de beplanting van een flink deel langs het pad. Komend najaar en winter zal dat gerealiseerd moeten worden, dus als het goed is kunt u daar vanaf volgend voorjaar volop van meegenieten tijdens uw wandeling over de historische kerkepaden in Lith. Met een beetje geluk zijn dan ook allerlei hekken en hagen weer in oude luister hersteld.
Ontspannen vakantie? Nou en of, we hebben ook nog lekker een weekje gekampeerd op de noordelijke veluwezoom en 5 dagen verrukkelijk gewandeld. Ik vrees dat echt stil zitten nu eenmaal niet onze manier van bijtanken is. Alles wat we hebben gedaan was in volledige vrijheid gekozen en dat is waar vakantie voor ons om gaat; tijd voor elkaar en heerlijk kunnen kiezen om te doen waar je op dat moment zin in hebt.
Onlangs zat ik met Herman in mijn tuin. Wij kunnen heerlijk bomen over wat een ondernemer beweegt om te doen wat hij doet. Hij vertelde op een gegeven ogenblik het verhaal van een reis naar Afrika. Hij was uitgenodigd door zijn broer om daar een tijdje de vakantie door te brengen. Het was inmiddels diepdonkere Afrikaanse nacht toen zijn broer hem vroeg mee naar buiten te gaan: “Ik wil je iets laten zien Herman.” “Kijk eens naar boven.”
“Ja, maar het is hartstikke bewolkt!” “Nou, ik dacht het niet broertje, wat je ziet zijn de sterren in onze Melkweg.” En inderdaad, toen hij beter keek besefte Herman wat hij werkelijk zag; een tafereel wat hij in Nederland nooit en te nimmer zo zou kunnen ervaren. Zelfs op de meest heldere nacht is de lucht hier te vervuild, te vochtig en veel te veel verlicht om dit mogelijk te maken.
Onderwijl was het zonnetje lekker beginnen te schijnen en werden de zandbijtjes actief die bij mij tussen de klinkers tegen de warme zuidmuur hun nestgaatjes graven. Eén van die beestjes vloog langs ons heen en vond in de border achter ons de bloem van een Ooievaarsbek. “Kijk Herman, misschien wel het andere uiterste. Hier lopen, fietsen, brommen en racen wij dagelijks achteloos langsheen.” Het bijtje scharrelde in al haar pracht van nog geen centimeter groot rond de stamper en meeldraden van de bloem. Haar borstelige ruggetje vol stuifmeel en de zakjes aan haar achterpoten vol nectar. Toen we nog wat beter keken konden we ook nog waarnemen dat het bloemetje zelf niet zomaar een paar roodpaarse blaadjes had die het kleur gaven, maar dat die blaadjes prachtig donker geaderd waren. Het ultieme contrast van groot en klein, beiden even indrukwekkend. En in dat contrast staan wij mensen elkaar naar het leven, vinden wij een vette bankrekening of een nog grotere auto belangrijker dan de wereld waarin wij leven; waar wij deel van uitmaken. En wij beseffen ons dat niet eens!
En morgen rijden we naar de supermarkt en graaien uit de doos op de groenteafdeling een kilo simpele slabonen bij elkaar. Op de foto’s de pracht en het harde werken wat die bonen mogelijk gemaakt heeft. Dat besef, dat respect is het antwoord op mijn grote waarom-vraag. Waarom doe ik wat ik doe als ondernemer en mens. Hebt u zich die vraag al eens gesteld?
Spelen met ruimte, spelen met tijd, spelen met emotie; ontwerpen is een bijzonder vak. Een vak waarin ik mensen blij kan en mag verrassen. Een vak ook waarin ik mezelf eigenlijk dagelijks weer verras.
Toen ik het zaadje van de courgetteplant die u op de foto zo ziet pronken met zijn prachtig opvallende bloem in het potje stopte, dacht ik aan de vruchten die ik hier in de zomer van zou kunnen plukken. Naast ontwerper en tuinier ben ik namelijk ook de kok thuis en ik houd van lekker eten. Met courgettes kun je eindeloos variëren. En wat is er lekkerder dan een zelf gekweekt exemplaar daarvan. Op dat moment had ik echt niet bevroed wat voor impact de plant en vooral de bloem heeft op de manier waarop de gehele tuin van 1200 m2 zich presenteert.
Vorige week zat ik op deze zelfde plek door het raam naar hetzelfde tafereel in de tuin te kijken. Het eerste wat me toen opviel was het dartelen van de koolwitjes. Nu wordt mijn aandacht constant getrokken naar de knalgele bloemen van de courgette. De koolwitjes dansen nog steeds over de distels en het duizendblad die achter de courgettes staan, maar het lijkt net of ze een andere dimensie, een andere lading hebben gekregen. En meteen als ik dit schrijf besef ik me dat het morgen weer anders zal zijn, laat staan volgende week of volgende maand.
Iedere keer als ik denk dat ik het weet, dat ik heb voorzien wat er gaat gebeuren, gaat het toch net weer even anders. Meestal overigens nog mooier; de natuur is tenslotte eindeloos mooi. Je moet het alleen willen en kunnen zien. En daar speel ik dan mee; met de ruimte, met de tijd, met de emotie. Dat wil ik u laten zien en ervaren als ik een ontwerp voor u maak. Wat een heerlijk vak!
Een ritje over de dijk
Gisteren weer eens lekker gefietst met de club. Zoals de laatste tijd (gelukkig) weer regelmatig het geval is. En we werden heerlijk verrast. Ik werd ’s ochtends wakker met het weerbericht van 8 uur; niet erg vrolijk. Bewolking, motregen, natte drekstraten lagen volgens de weerman van Veronica in het vooruitzicht. Wat schetst mijn verbazing toen ik eenmaal op de dijk stond. Het zonnetje scheen en de lucht was fris maar vrijwel helder. Het najaar was ineens mooi en fietsend over de dijk langs de Maas streek het zonlicht prachtig en ietwat roodachtig (zoals de herfst betaamt) over de uiterwaarden. Uiteraard had ik geen fototoestel bij de hand, maar de sfeer wordt door de foto hierboven heel prima weergegeven. Dit mag zo best mijn tuin zijn.
Maar u begrijpt dat het niet mijn tuin is die zich zo fraai op die foto presenteert. Toch was dat fietstochtje voor mij wel de aanleiding nog eens extra in mijn eigen tuin rond te kijken. Zowaar, daar was ook wel degelijk iets heel moois waar te nemen. Kijk maar eens op de foto hiernaast; het Zeeuws Knoopje in mijn tuin bloeit nog steeds!
Decemberbloei!
En juist nu, omdat de rest al langzaam aan het vergaan is zie je hoe mooi dat bloempje is. Dit is wat je voor ogen hebt als je je beplanting ontwerpt, maar nooit zeker weet of het ook zal lukken. Je kunt de omstandigheden zo goed mogelijk inschatten en vervolgens heb je ook een beetje geluk nodig. Hier en op dit moment heb ik dat. Ik ben blij! En vanmiddag mag ik mijn collega en hovenier helpen om voor één van zijn klanten een net zo boeiend beplantingsplan te maken. Weer zo’n uitdaging waar ik blij van word. Zo zie je maar dat een in de kern toch somber jaargetijde heel blije momenten kan bevatten. Een mooie tuin en natuurlijk landschap dragen daar flink aan bij!